Naast vooroudervering was Tao — de Weg — een leefregel uit prehistorische tijden. De Weg stond oorspronkelijk voor de baan van de hemellichamen langs de hemel, maar werd naderhand gegeneraliseerd tot de Ordening van de natuur. De grondslag van het formele Taoisme is het boek TaoTeTjing [Lao Tseu 1986], dat in essentie een lijst van raadgevingen is aan een regelzuchtige heerser, in de stijl van Bekijk eerst of het zich vanzelf regelt ("Wu Wei" — "loslaten"). Het beschouwt Tao als de metafysica, de harmonie der natuur, die zo veel mogelijk gevolgd zou moeten worden^[1 Verwant is het begrip Tai Ji ("Tai Chi") — 'het hoogste uiterste' — het fundamentele principe van evolutie en zelf-organisatie.

TaoTeTjing (Boek van de Weg en de Kracht) is een bundel van 81 korte teksten. Lao Tseu (pinyin: Laozi) wordt beschouwd als de auteur, alhoewel de verzameling teksten waarschijnlijk niet één auteur heeft gehad, maar geleidelijk is gegroeid. (...) Deze teksten zijn eerst mondeling overgeleverd, in een ritme ondergebracht, geordend, aangepast, van commentaar voorzien en uiteindelijk rond -300 AD opgeschreven. Het boek bestaat uit twee delen, de meest gebruikelijke volgorde van de delen is waarschijnlijk niet de authentieke. In een oud handschrift — De vier geschriften van de Gele Keizer — is de omgekeerde volgorde gevonden.
[Wikipedia 2010]

De filosofie van de japanse theeceremonie heeft overeenkomsten met de oorspronkelijke taoistische leer  [foto Wikipedia]

Later ontaardde de filosofie in een een eredienst van het Leven, met raadgevingen over manieren om het eeuwige leven te verkrijgen, iets waar sommige chinese keizers zich druk over maakten (als reactie hierop ontstond het Confucianisme). Ook werden er later — o.a vanwege de concurrentie van het boeddhisme — concessies gedaan aan de behoeften van het eenvoudige volk, en werd de oorspronkelijke filosofie aangevuld met aspecten van de oude volksgodsdienst (syncretisme), inclusief een pantheon.^[2] De ontwikkeling van het taoïsme naar een volksreligie vond plaats vanaf de tweede eeuw AD, tijdens het verval van de Han-dynastie. Er ontstond een soort kerkelijke organisatie met aan het hoofd de 'Hemelse meester' (Tianshi) met vastgelegde rituelen rondom een groot aantal goden en heiligen. Een deel van de leer ging over allerlei mystieke eigenschappen geassocieerd met naturlijke fenomenen, zoals bergen, rivieren, de vijf elementen, enz. De eerste Hemelse Meester was Zhang Daoling (34..156). Hij werd de leider van een door hem opgerichte sekte, en werd door zijn zoon opgevolgd. Deze erfopvolging werd steeds voortgezet en de lijn van Hemelse Meesters heeft zich tot op de huidige dag doorgezet (in Taiwan).
[Geledraak.nl 2010]

Tao-meesters

[Bettine Vriesekoop]   Kristofer Schipper

Taoistische meditatie

Qigong — meditatief bewegen, met langzame vloeiende ronde bewegingen, in samenspel met de ademhaling en verbeeldingskracht.
Kung fu en Tai chi chuan zijn varianten ervan, afgeleid uit de traditionele chinese vechtsporten, en zijn dus dynamischer.

Overige literatuur

[Bleeker C. 1973]   [Ferguson J. 1979] p.272;   [KI 1934] p.870;   [Lawson P. 1973]